geschiedenis

Het Nederlandse ‘volk’ en het gevoelige ‘wij’ in Vlaanderen: hoe je geschiedenis naar het brede publiek brengt
Hoe breng je geschiedenis naar het grote publiek? Die vraag stond centraal in een gespreksavond van deBuren over ‘Het Verhaal van Vlaanderen’ en de Nederlandse pendant, en de canon. ‘Je moet triggeren en begeesteren.’

Geert Buelens wint de Boon Literatuurprijs met ‘Wat we toen al wisten’
Met ‘Wat we toen al wisten’ koppelt Geert Buelens de geschiedenis van een groeiende ecologische bezorgdheid aan de biografie van een generatie.
Nieuwkomers in het Noorden

De gierige Belg en de vrijgevige Nederlander
Op 6 maart kwamen de Belgische radiozenders in actie voor de hulpbehoevenden in Turkije en Syrië. Dat is niets te vroeg, schrijft cultuurhistorica Lotte Jensen.

Twee benen van dezelfde passer: vrijmetselarij in België en Nederland
Jozef Asselbergh, voormalig grootmeester van het Grootoosten van België, schetst de verschillen tussen de vrijmetselarij in Noord en Zuid en hoe die historisch gegroeid zijn.
Lotte Jensen

De beste stad op aarde: Willem Otterspeer schrijft nog één keer over Leiden en zijn universiteit
In ‘De stad, de dood en de dichters‘ volgt Otterspeer het spoor van de wetenschappers en dichters die de universiteit stichtten en zo een stevige stempel op de stad drukten.

De NSB tussen 1936 en 1940: almaar meer geïsoleerd, almaar radicaler
Uit 'De NSB. Twee werelden botsen’ van Klijn en te Slaa blijkt dat de NSB radicaler, racistischer en antisemitischer werd tussen 1936 en 1940.
Indonesië

De Wellington-steengroeve: een stad twintig meter onder de grond in Arras
Voor de laatste etappe in onze reeks over de slagvelden van Noord-Frankrijk duiken we onder de grond. De Wellington-steengroeve is een verbazingwekkende getuigenis van de gevechten tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Het uitgevaagde protestantse verleden van Antwerpen
Twee Antwerpse monniken belandden vijfhonderd jaar geleden op de brandstapel vanwege hun lutherse geloofsopvattingen. Hun dood herinnert ons aan een stukje vervaagd verleden van de Lage Landen.
Postkoloniaal België en Nederland

Hoe cultuur de herinnering aan de Watersnoodramp springlevend houdt
Hoewel Nederland grotere overstromingen heeft gekend, blijft de Watersnoodramp van 1953 een ijkpunt. Dat heeft alles te maken met de levendige herinneringscultuur, schrijft historica Lotte Jensen.

Van anticonceptie tot macaroni: in zijn boeken traceert Korneel De Rynck de grote veranderingen van de jaren zestig
Met twee boeken schetst historicus en auteur Korneel De Rynck hoe de jaren zestig eruitzagen, en hoe de veranderingen van toen doorwerken in de samenleving vandaag.

De beste verhalen van 2022 over geschiedenis
We sluiten 2022 af met een terugblik op onze boeiendste stukken van dit jaar over geschiedenis: van koers over burgerhistorici tot drie eeuwen satire.

Hoe een volksclub de top bereikte: Feyenoord vs Sparta Rotterdam
De ontwikkeling die beide ploegen kenden is nauw verbonden met de belangrijkste sociale evolutie die de voetbalsport zelf heeft doorgemaakt.

‘Matthijs van Nieuwkerk, of roekeloze stoutheid’
In Matthijs van Nieuwkerk zou Vondel een ideale hoofdpersoon hebben gevonden voor een van zijn treurspelen, schrijft Lotte Jensen.

De kleine en de grote broer: voetballen om de eer van de Lage Landen
De derby’s der Lage Landen verlopen vaak op het scherp van de snee – of toch voor Belgen, Nederlanders halen de schouders op. Die eenzijdige rivaliteit heeft een sportieve, maar ook historische achtergrond.

‘Afrikaanse renners zijn de nieuwe flandriens’
Sportschrijvers Herman Chevrolet en Bieke Purnelle zetten een boompje op over de metamorfose van een wielerterm.

Alles voor de opvoeding en ontvoogding van de reiziger
Organisaties die reisbestemmingen aanprijzen hebben altijd een ideologisch doel, zo blijkt uit twee recente boeken over de geschiedenis van het toerisme in Vlaanderen en België.

Uit verlangen naar afzondering: de Nederlandse jaren van Descartes
In de eerste helft van de zeventiende eeuw woonde René Descartes in de Republiek en gaf hij mee gestalte aan de Hollandse Gouden Eeuw.

Beste Tom Lanoye, Nederland loopt níét voor op België als het gaat om dekolonisatie
België heeft meer aandacht voor verzoening en de excuses van de koning gaan veel verder, terwijl Nederland zijn zelfbeeld nog onvoldoende heeft gecorrigeerd.

Hoe de toverlantaarn het pad effende voor de film
Vóór de uitvinding van de film waren er al eeuwenlang vormen van vermaak met bewegende beelden, zoals de toverlantaarn, die ook kon dienen voor de verspreiding van kennis.

Adrianus VI, de ‘barbaar uit het Noorden’ die het Vaticaan wilde hervormen
Vijfhonderd jaar geleden werd kardinaal Adrianus van Utrecht onverwacht tot paus verkozen. De ambities van Nederlands eerste en enige paus uit de geschiedenis waren groot.