Wordt Nederlands naast Vlaams opgenomen in het Openbaar Bureau voor Regionale Talen?

In de regio Hauts-de-France loopt een project voor de oprichting van een openbaar bureau voor de West-Vlaamse taal en cultuur (l’Office public des langues régionales). Als politica en moeder van een tweetalig kind pleit Émilie Ducourant uit Belle (Bailleul) ervoor dat zowel Vlaams als Nederlands wordt opgenomen in dat bureau. Zo kan het een instrument worden voor het cultureel erfgoed, maar ook voor de coördinatie van talen, ten dienste van de bevolking van de Hauts-de-France.

Ik ben politiek betrokken bij Europe Écologie les Verts en was kandidaat bij de parlementsverkiezingen in Frans-Vlaanderen in het 15e kiesdistrict Nord in 2022. Ik zit in de gemeenteraad van Belle. Zoals de naam van mijn partij aangeeft, is het pro-Europese aspect belangrijk in mijn engagement. Omdat ik met mijn familie in een grensgebied woon, is de grensoverschrijdende dimensie voor mij duidelijk. Ik ervaar de grens als iets stimulerends, het anders-zijn met onze buren is een bron van verrijking. Ik ga vaak naar Belgisch Vlaanderen voor mijn vrije tijd of voor... school.

Mijn zoon Éloi (binnenkort acht) gaat inderdaad sinds de kleuterschool naar een Vlaamse school (100% Nederlands) in Abele, een gehucht in Poperinge. Hij is volledig tweetalig, in het Frans en het Nederlands. Hij spreekt als een moedertaalspreker. Hij heeft een accent van de Westhoeks, hetzelfde als Claire, mijn grootmoeder uit Volckerinckhove, tussen Sint-Omaars (Saint-Omer) en Sint-Winoksbergen (Bergues). Dus Éloi spreekt de moderne vorm van het dialect van mijn voorouders. En in Abele hoort hij het Vlaamse dialect zoals het vandaag in de Belgische Westhoek wordt gesproken.

Kortom, als grensvrouw en ouder van een echt tweetalige leerling denk ik dat ik de legitimiteit en deskundigheid heb om me uit te spreken over de taalkwestie in Frans-Vlaanderen.

Een openbaar bureau voor regionale talen in de maak

Al enkele jaren wordt gewerkt aan een openbaar bureau voor regionale talen (l’Office public des langues régionales). Het wordt gesteund door de regionale raad van Hauts-de-France. Het Picardisch en de Vlaamse streektaal zullen daarin worden opgenomen. Dit is een aantrekkelijk project dat zeer nuttig kan zijn voor de maatschappij, mits het grensoverschrijdend wordt uitgevoerd.

Natuurlijk moeten we kiezen voor een regionale taal die de mondelinge vorm, het Vlaamse dialect, en de geschreven vorm, het Nederlands, omvat. Deze taalkundige erkenning zal ons in staat stellen de banden met onze Vlaams-Belgische buren aan te halen.

Vlaams en Nederlands behoren tot dezelfde familie, ze zijn onafscheidelijk

Er is altijd een verschil geweest tussen de geschreven vorm, het Nederlands, en de gesproken vorm, het Vlaamse dialect. Dit was het geval in de hele Nederlandstalige wereld, zowel in Hazebroek als in Brugge en Gent. Vlaams en Nederlands behoren tot dezelfde familie. Ze zijn onafscheidelijk.

Nederlands is inderdaad altijd de geschreven vorm geweest aan beide zijden van de grens. De archieven van Hazebroek tot Duinkerke werden tot het begin van de 19e eeuw grotendeels in het Nederlands geschreven, en het Nederlands was de voertaal totdat het in 1850 werd verboden. Overal in onze plattelandsgemeenschappen zijn er in het Nederlands geschreven 19e-eeuwse documenten en grafstenen te vinden. In geschreven vorm is het Nederlands dus geen vreemde taal in Frans-Vlaanderen.

Een publiek bureau met de mondelinge dialectvorm en de schriftelijke vorm

Het is dan ook zeer wenselijk om het Nederlands toe te voegen aan de overheidsdienst voor regionale talen. Dit zou vergelijkbaar zijn met de situatie in de Elzas, waar het Duits deze status heeft naast het Elzasser dialect. Het Elzasser probleem lijkt erg op het onze. Al in de Renaissance werd het Duits overgenomen als de geschreven vorm van het Elzasser. Op zeer pragmatische wijze en vanuit een pro-Europees en grensoverschrijdend perspectief beschikken zij thans over een openbaar bureau voor de streektaal, een doeltreffend instrument om het Elzassisch en het Duits te bevorderen en te coördineren. Zo zijn er momenteel 30.000 leerlingen ingeschreven in tweetalige Frans-Duitse scholen, met min of meer gelijke aantallen!

Nederlands wordt gebruikt door 24 miljoen buren met een zeer dynamische economie die de grootste handelspartner is van onze regio

In ons land respecteert één kleuterschool (in Duinkerke) de pariteit tussen Frans en Nederlands. Wij hebben dus nog een lange weg te gaan... Laten we het voorbeeld uit de Elzas volgen, zodat het toekomstige openbare ambt voor regionale talen niet beperkt blijft tot folklore.

De vertegenwoordigers van de Regionale Raad zijn vrij om Nederlands toe te voegen aan het openbaar ambt

Ik voeg hieraan toe dat het niet nodig is dat het Nederlands door het Franse ministerie van Onderwijs als regionale taal wordt erkend. De gekozen vertegenwoordigers van de regionale raad zijn vrij om het Nederlands op te nemen in l’Office public des langues régionales.

Deze taal maakt deel uit van ons patrimonium en wordt gebruikt door 24 miljoen buren met een zeer dynamische economie die de grootste handelspartner van onze regio is.

Het openstellen van de rechten voor de geschreven vorm neemt niets weg van de dialectvorm, die natuurlijk zijn plaats moet hebben in het openbaar ambt. Er is zoveel te doen op het vlak van territoriale marketing, toerisme, cultuur, geschiedenis en erfgoed...