NLVitalistisch tegen de verdrukking in: Anton Valens (1964-2021)
Schrijver Anton Valens, ook actief als kunstschilder, is op 57-jarige leeftijd overleden. Hij werd vanaf zijn debuutroman Meester in de hygiëne erkend als een uniek literair talent. Voor Het compostcirculatieplan ontving Valens de F. Bordewijk-prijs. Het boek ONT is zijn bekendste werk.
Anton Valens (1964, Paterswolde) volgde de opleiding schilderen aan de Rietveld Academie en aan de Rijksacademie. In de jaren daarna gaf hij les aan de Rietveld Academie en exposeerde van tijd tot tijd op wisselende locaties. Daarnaast werkte hij tien jaar in de thuiszorg.
Anton Valens© Annaleen Louwes
In 2004 verscheen zijn debuutroman Meester in de hygiëne, een verhaal over thuishulp Bonne en zijn oude cliënten – “een van de beste debuten van het seizoen” volgens Trouw. Vanaf zijn debuut had Valens “zijn toon te pakken”, schreef onze recensent Harold van Dijk.
De roman werd bekroond met de Geertjan Lubberhuizenprijs voor Literaire Prozadebuten 2005 en de Lucy B. & C.W. van der Hoogtprijs 2006. In 2008 verschenen de verhalenbundel Dweiloorlog en Ik wilde naar de rand van Bejing. Een reisverhaal.
Vis, een novelle over een steuntrekkende kunstenaar die een week meevaart op een boomkotter naar de Duitse Bocht, verscheen in 2009. Literair criticus van NRC Handelsblad Arjen Fortuin rekende het tot een van de dertien onvergetelijke boeken uit zijn vijftienjarige praktijk als recensent.
Harold van Dijk schreef in ons blad: “Archaïsmen, aardse constateringen, poëtische uitweidingen, treffende weergave van idiolect – de verteller van Vis
trekt alle registers open, aldus bruggenhoofden vormend voor zijn zoekende ik.”
Vertalingen van Meester in de hygiëne en Vis verschenen in Duitsland en Frankrijk.
In 2012 volgde de grote roman Het boek ONT, die de longlist van de Libris Literatuur Prijs haalde en genomineerd werd voor de AKO Literatuurprijs 2013, het Beste Groninger Boek 2012 en de Halewijn Literatuurprijs 2012.
Dat boek gaat over Isebrand Schut, een man uit Groningen die is ontslagen bij een callcenter en verlangt naar een zo normaal mogelijk leven. Twee fobieën staan hem daarbij in de weg: de angst om officiële post te openen en de weerzin tegen de gewoonte om bekenden op straat te groeten. “Het boek ont problematiseert op komische en soms groteske wijze ons sociaaleconomische denkraam. Een kleurrijk gezelschap van tsjechoviaanse ploeteraars, Isebrands lotgenoten, trekt aan het lezersoog voorbij”, schreef onze recensent.
In 2016 verscheen de sleutelroman Het compostcirculatieplan over een sappelende schrijver-tuinier en de relatie met zijn redacteur annex vaderfiguur, eveneens tuinier. Het boek kwam op de longlist van de Libris Literatuur Prijs en werd bekroond met de F. Bordewijk-prijs 2016. Harold van Dijk noemde het “tegen de verdrukking in een vitalistische roman” die op elke pagina getuigt van eigenzinnigheid.
Lees hier het artikel van Harold van Dijk over Valens eerste vijf boeken.
Chalet 152, Valens’ laatste roman, verscheen in oktober 2019. Sebastiaan Kort noemde Valens in zijn recensie van dit boek “een echte auteur, een schrijver met een geheel eigen vingerafdruk, tot uiting komend in een soort talige of misschien zelfs ironische overdrive waarbij je om de zoveel tijd tot de vreemde gewaarwording komt dat het zomaar hartstikke grappig had kunnen zijn wat je leest, maar dat het dat toch niet (meer) is”.
Lees Sebastiaan Korts recensie hier.
Bij Anton Valens werd in 2016 kanker geconstateerd. Hij overleed na een lange strijd op 7 november 2021 in zijn woonplaats Amsterdam en laat zijn vrouw Tascha Tinneveld achter.
De boeken van Anton Valens worden uitgegeven door Atlas Contact.
nl
