Context bij cultuur in Vlaanderen en Nederland

Publicaties

Context bij cultuur in Vlaanderen en Nederland

“TIJDVERLIES KAN OOK NUTTIG ZIJN”. Rik Torfs en Vincent Icke over de toekomst van de universiteit
0 Reacties
Voor abonnees
samenleving

“TIJDVERLIES KAN OOK NUTTIG ZIJN”. Rik Torfs en Vincent Icke over de toekomst van de universiteit

(Casper Thomas & Pieter Coupé) ONS ERFDEEL – 2016, NR 3, PP. 4-25

Dit is een artikel uit ons papieren archief

Dit is het tiende dubbelinterview van Ons Erfdeel, en het vierde in samenwerking met deBuren. KU Leuven-rector Rik Torfs en Vincent Icke (professor aan de Universiteit Leiden) gingen op 4 maart 2016 met elkaar in debat bij deBuren in Brussel, onder leiding van journalist Casper Thomas. Literatuurwetenschapper en poëziecritica Kila van der Starre reflecteerde op het gesprek. Pieter Coupé schreef het artikel uit.

25 februari 2015: het Maagdenhuis, de bestuurszetel van de Universiteit van Amsterdam (UvA), wordt bezet door studenten die diep ontevreden zijn over de koers van hun universiteit. Hun klacht: de UvA is een bedrijf geworden waar alleen de taal van de markt te horen is. Wetenschappers sluiten zich aan bij de protestbeweging, die zich verspreidt naar andere Nederlandse universiteiten.

De onvrede sluimert echter al langer, in Vlaanderen en Nederland, maar ook wereldwijd. Overal zijn universiteiten in beweging, wordt er druk gedebatteerd over zeer uiteenlopende thema’s: universiteiten die naar de beurs gaan, hogere inschrijfgelden, het allesoverheersende rendementsdenken. Wat moet de verhouding zijn tussen de “zachte” kennis van de alfa’s en de “harde” wetenschap van de bèta’s? Wie bepaalt de agenda van de universiteit: zijzelf, de maatschappij, het bedrijfsleven? Staan economisering en marktdenken niet haaks op de onafhankelijkheid van een universiteit? Wat met de publicatiedruk? Hoe zit het met de drie kerntaken: onderwijs, onderzoek en maatschappelijke dienstverlening?

Maar de essentie in al die turbulentie is eigenlijk heel eenvoudig: waartoe is de universiteit op aarde? Die vraag hebben wij, het culturele tijdschrift Ons Erfdeel en het Vlaams-Nederlands Huis deBuren, voorgelegd aan Rik Torfs, rector van de KU Leuven, en Vincent Icke, hoogleraar theoretische sterrenkunde in Leiden en bijzonder hoogleraar kosmologie in Amsterdam. Een alfa versus een bèta, een Vlaming tegenover een Nederlander. Beiden bezitten de gave van het woord, staan bekend om hun originele en soms scherpe standpunten, en zijn dan ook graag geziene gasten in de media.

Hoe moeten we de universiteit organiseren? En welke toekomst is voor haar weggelegd? Die vragen tracht ook Casper Thomas, redacteur bij het weekblad De Groene Amsterdammer, te beantwoorden in zijn boek Competente rebellen. Hoe de universiteit in opstand kwam tegen het marktdenken (Amsterdam University Press, 2015). Dat maakt hem de geschikte persoon om een gesprek tussen Rik Torfs en Vincent Icke in goede banen te leiden.

Alvast een paar citaten:

Vincent Icke:

De kwantificering van de academie werkt versmallend en verschralend en is radicaal tegenovergesteld aan het soort intelligente lef dat je nodig hebt aan een universiteit.

Rik Torfs:

Wij moeten ons meer verweren tegen het modedenken bij politici dan tegen de publieke opinie

Vincent Icke:

Wij zijn er niet om het broodje shoarma van de toekomst neer te zetten. Wij zijn er om de wetenschap van de toekomst te bedenken.

Rik Torfs:

In de bedrijfswereld heerst een mentaliteit die niet zoveel verschilt van de wetenschap: ook bedrijven zoeken het onzekere op en nemen risico’s

Vincent Icke:

Ik zou nooit afgestudeerd zijn als de maatschappij mijn studiebeurs niet had betaald. Dat krijgt ze driedubbel terug

Rik Torfs:

Louter kennis vergaren is niet genoeg. Ook een tandarts moet, terwijl een patiënt hem met open mond zwijgend aanstaart, diepzinnige gedachten kunnen koesteren

Kila van der Starre:

Toen ik begon aan mijn PhD aan de Universiteit Utrecht voelde ik me iedere ochtend jarig. Die nieuwsgierige, enthousiaste wetenschapper ben ik nog steeds, maar wel met een sceptisch-realistisch randje.

Rik Torfs:

Iedereen aan de universiteit op een rücksichtslose manier gelijk behandelen, dat is juist het toppunt van ongelijke behandeling, want zo ontken je de eigen aard van mensen en hun verschillende vormen van creativiteit.

Verder lezen?

Dit is een artikel waarvoor je moet betalen. Koop dit artikel of neem een abonnement om toegang te hebben tot alle verhalen van de lage landen.

€3

€4/maand

€40/jaar

Aanmelden

Registreer je of meld je aan om een artikel te lezen of te kopen.

Sorry

Je bezoekt deze website via een openbaar account.
Je kunt alle artikelen lezen, maar geen producten kopen.

Belangrijk om weten


Bij aankoop van een abonnement geef je toestemming voor een automatische herabonnering. Je kunt dit op elk moment stopzetten door contact op te nemen met emma.reynaert@onserfdeel.be.