Rijsel2004, Rijsel3000

Toen in november van 2004 een einde kwam aan het succesvolle Europese culturele jaar van Rijsel, werd onmiddellijk gezocht naar een manier om deze dynamiek voort te zetten. Lille3000 werd opgericht en kende inmiddels al vier verschillende edities.

Rijsel, 6 december 2003. De stad lijkt wel een gedaanteverandering te hebben ondergaan in de droge, maar vrij heldere winterkou. In een paar uur tijd werden de verkeersvrije centrumstraten ingepalmd door een steeds dichtere menigte. Kort voor het vallen van de duisternis maakt de rue Faidherbe, die naar het station Lille Flandres loopt, een diepe indruk op de toeschouwer: Jean-Claude Mézières (tekenaar van sciencefictionstripheld Ravian) richtte er de voorbije dagen zijn monumentale bogen op. Eerste beelden van het openingsfeest van Lille2004, Culturele hoofdstad van Europa, een belangrijke gebeurtenis die gedurende meer dan twee jaar werd voorbereid en nog lange tijd een stempel zal drukken op de stad en haar imago.

Het startsein werd dus niet gegeven tijdens het Witte bal van 6 december, een idee van Alain Fleischer, hoofd van Le Fresnoy (de Nationale Studio voor hedendaagse kunsten van Tourcoing), dat aanknoopte bij de dromerige sfeervolle avonden die Man Ray in de jaren 1920 op touw zette. Integendeel, de uitzonderlijke voorstellingen die gedurende elf maanden te zien waren in Rijsel, een deel van de metropool en de regio Nord-Pas-de-Calais en hebben gezorgd voor een andere kijk van Frankrijk en het buitenland op het Franse Noorden – ‘Lille, the place to be’ luidde een titel in een groot Amerikaans magazine – hebben daadwerkelijk een nieuwe culturele dynamiek teweeggebracht, waarvan de eerste contouren al vanaf midden jaren zeventig werden uitgezet. Of liever, er werd een tot dat ogenblik weinig verkende dimensie aan toegevoegd: naar aanleiding van Lille2004 werd een cultureel, feestelijk evenementenprogramma op touw gezet dat de stedelijke ruimte zou inpalmen en waarvan de eerste, meesterlijke verwezenlijking dit feest van 6 december was. Voor het eerst werd een nooit geziene reeks middelen ingezet – met praalwagens en straattheaterpersonages, lichtprojecties op gebouwen, vuurwerk van Groupe F, dj’s die de hele nacht speelden. Naar verluidt kwamen voor de gelegenheid naar schatting 600.000 à 700.000 mensen bijeen in Rijsel (een record in zijn genre, en in de stad die jaarlijks de bezoekers aan de grote Braderie over de vloer krijgt, wil dat wat zeggen.)