De Franse Nederlanden
Open Museum Music laat je luisteren naar beeldende kunst
Al eens geluisterd naar een kunstwerk? Met de zesde editie van Open Museum willen de curatoren van het Palais des Beaux-Arts in Rijsel dat je je oren spitst om de werken te herontdekken. “Bij het bewonderen van de Kruisafneming ‘zie’ ik er vandaag een echo van blues en soul in.”
Met de keuze voor het thema ‘Music’ keert het Palais des Beaux-Arts terug in de tijd, naar de eerste editie van Open Museum. Toen was de succesvolle Franse elektronicaband Air de eerste artiest die carte blanche kreeg om het museum naar haar hand te zetten. En dat leverde een mooie wisselwerking op tussen kijken en luisteren.
Palais des Beaux-Arts in Rijsel © Palais des Beaux-Arts Rijsel
Dat is wat Open Museum dit jaar opnieuw beoogt. “We willen nadrukkelijk de link leggen met hedendaagse kunstenaars, en daarmee ook een publiek aanboren dat hier normaal niet over de vloer komt”, zei directeur Bruno Girveau in 2014 bij de start van het concept. Zes jaar later blijft die ambitie nog steeds overeind.
Vlaamse meesters
Het PBA beschikt over een topcollectie. Je vindt er kunst uit de klassieke oudheid. Blikvanger van de middeleeuwse collectie is een marmeren sculptuur van Donatello uit 1435. Alle Vlaamse grootmeesters zijn er present, met een mooie collectie van Bosch. Rubens en Van Dyck krijgen er afzonderlijke zalen. Franse grootmeesters Delacroix, Courbet, Corot en Millet hebben eveneens een eigen ruimte. Nog prominent aanwezig in het museum: Bosch, Breughel, Rembrandt, Frans Hals en Jan Steen.
Palais des Beaux-Arts in Rijsel © Palais des Beaux-Arts Rijsel
Het zijn prachtige collecties om naar te kijken, en nu ook om naar te luisteren. Daarvoor heeft het museum diverse hoekjes ingericht. “De technische teams van het museum hebben de galerijen grondig verbouwd. Draaiende plateaus waarop stoelen staan, maken het mogelijk om de werken 360° graden te bekijken”, aldus curator Régis Cotentin.
Gospel en de Kruisafneming
Alexandre Bloch, muzikaal directeur van het Orchestre National de Lille selecteerde met curator Régis Cotentin klassieke muziek, jazz, rock, pop, soul en wereldmuziek, stukjes die niet enkel de werken verklanken, maar ook de sfeer van het museum, of van een specifieke zaal. Christine and the Queens, Gustav Mahler en Nina Simone nodigen je uit om de collectie te bekijken met andere oren. Dit was volgens Bloch “de kans om met het grote publiek te delen wat er in het hoofd van een dirigent - en in het bijzonder in het mijne - omgaat bij het zien van een kunstwerk.”
Dit was de kans om met het grote publiek te delen wat er in het hoofd van een dirigent omgaat bij het zien van een kunstwerk
Régis Cotentin: “De associatie tussen kunstwerken en muziek die me het meest raakt is het a capella liedje ‘Images’ van Nina Simone in de beeldenzaal. De stem van de Amerikaanse zangeres, de teksten over haar zelfbeeld en haar relatie met anderen geven de indruk dat de beelden naar haar luisteren."
Alexandre Bloch associeert Rubens verrassend met gospelmuziek aan de hand van het nummer ‘He'll never let you down’ van Daryl Coley. “Bij het bewonderen van de Kruisafneming ‘zie’ ik er vandaag een echo van blues en soul in.” Op een andere plek verbindt hij Manet met Debussy.
De Franse componist en muzikant Jean-Michel Jarre © Alexander Savin
Jean-Michel Jarre presenteert in het Rijselse museum zijn visueel-muzikale opstelling EōN. Hiermee kan je naar muziek luisteren terwijl je naar beelden kijkt die door de muziek worden gegenereerd. Een ambient album van de Franse geluidskunstenaar, maar dan wel eentje dat continu doorspeelt en telkens opnieuw wordt gecreëerd.
Bezoekers kunnen ook meebouwen aan het Open Museum. Via een website kan je mee de playlist samenstellen die geïnspireerd is door de collectie. In de tweede helft van november neemt het publiek het zelfs over: dan zijn het de meest gekozen nummers die weerklinken tussen de muren van het museum.
Reactie plaatsen
hartelijk dank.
Een bijkomend voordeel van deze tentoonstelling is dat sommige werken een andere, en betere opstelling kregen.
De Kruisafneming van Rubens, die altijd een prominente, maar slechte plaats had, waar het onmogelijk was het doek te zien zonder door lichtreflecties in het vermis te worden gestoord, is naar aanleiding van dit Open Museum van zaal 2 naar zaal 3 verhuisd, en de directeur van het museum, die ik daarvoor op 16 juli feliciteerde, zei me dat hij overweegt het daar ook te laten, omdat iedereen het beter vindt.
En, aan wie het museum bezoekt, ook deze raad. Een altaarstuk is gemaakt om hoog en ver te hangen, maar de Kruisafneming kan je van heel dicht zien. Let vooral op hoe Rubens Maria Magdalena's prachtige gele kleed zo zij-ig heeft gemaakt. Het is totaal, totaal anders dan wat Van Eyck zou hebben gedaan, maar even geniaal. (Misschien zelfs genialer, omdat hij dingen toont, zonder ze weer te geven, maar dat is subjectief.)
Aanmelden