NL‘Koningin Lear’ van Tom Lanoye wint acht Zuid-Afrikaanse theaterprijzen
Koningin Lear, de radicale bewerking van Shakespeares drama King Lear door van Tom Lanoye, is in Kaapstad bekroond met acht Kanna’s, de Zuid-Afrikaanse Oscars voor theater.
De voorstelling verzilverde alle categorieën waarvoor ze was genomineerd: ‘beste actrice’ voor Antoinette Kellermann, ‘beste regisseur’ en ‘beste scenografie’ voor regisseur Marthinus Basson, ‘beste vrouwelijke bijrol’ voor Anna-Mart van der Merwe en ‘beste mannelijke bijrol’ voor Edwin van der Walt. De voorstelling werd ook algemeen bekroond als ‘beste theaterstuk’ en ‘beste eerste enscenering’.
Dichteres Antjie Krog, die de tekst van Lanoye naar het Afrikaans vertaalde, nam de Kanna in ontvangst voor ‘meest bijzondere literaire bijdrage’. Haar vertaling van de tekst verscheen (met steun van het Vlaams Fonds voor de Letteren) ook in boekvorm bij Protea Boekhuis, dat ook al ander werk van Lanoye in vertaling uitbracht, waaronder de romans Sprakeloos en Kartondose.
De Zuid-Afrikaanse Koningin Lear ging in maart in première tijdens Klein Karoo Nasionale Kunstefees, waar het lovende kritieken oogstte. Een herneming van Koningin Lear volgt nog dit jaar, in Kaapstad.
Antoinette Kellerman als Elizabeth Lear in Koningin LearIn Ons Erfdeel werd de boekuitgave van Lanoyes Shakespeare-bewerking besproken door Jürgen Pieters. Hij schreef:
Bij het begin van Lanoyes stuk lijkt Koningin Lear nog relatief dicht bij King Lear te liggen, maar naarmate het stuk vordert, wordt steeds duidelijker dat Shakespeares originele tekst hier verregaand is bewerkt. (…) Ook al hebben een aantal interpretatieve ingrepen onvermijdelijk geleid tot een verarming van het origineel (…), Lanoye levert met deze Koningin Lear alweer een prestatie die bewondering en respect afdwingt.
Promotiebeeld van de Zuid-Afrikaanse opvoering van Koningin LearLees hier de volledige recensie.
Lanoye zelf schreef een uitgebreid essay voor Ons Erfdeel, waarin hij getuigde hoezeer hij in zijn theaterwerk schatplichtig was aan – onder meer – Shakespeare. Over Koningin Lear schreef hij onder meer dit:
In Koningin Lear (2015) is de oude monarch veranderd in Elisabeth Lear, de leading lady van een voormalig familiaal aannemersbedrijf dat ooit werd opgestart in Vlaanderen, maar thans een wereldomspannende multinational is. Ondanks haar groeiende dementie voelt Elisabeth Lear een kolossale, alomvattende economische crisis naderen, een heuse bancaire perfect storm. Haar vroegere zakelijke intuïtie ten spijt neemt ze een desastreus besluit. Ze verdeelt zonder voorbereiding haar hele imperium onder haar drie zonen. De enige voorwaarde? Ze moeten, net als de drie dochters van Lear in het originele stuk, en plein public belijden hoezeer ze houden van mama. De jongste weigert mee te werken aan wat hij een vertoning noemt van slechte smaak en onoprechtheid. Tot uitzinnige woede van zijn oude, zieke moeder, die hem ter plekke onterft – aldus het naderende debacle nog groter makend. Haar monsterlijke narcisme, vergroot door haar dementie, zal uiteindelijk zelfs leiden tot de ongelukkige dood van haar jongste, haar oogappel
Lees hier Lanoyes essay.
nl
