NL‘Ook bomen slapen’: personages botsen op de werkelijkheid
De levens van twee op het eerste gezicht nogal verschillende personages raken met elkaar verknoopt in Ook bomen slapen, de debuutroman van Annemarie Peeters. Oud-operadirecteur Corneille en de jonge zangeres Ofelia blijken een zucht naar erkenning en een vlucht voor de stilte te delen.
Annemarie Peeters studeerde muziek (blokfluit, barokmuziek en renaissancemuziek) en schrijft over klassieke muziek voor De Standaard en voor de culturele sector, ook als dramaturg. De wereld van de klassieke muziek vormt de achtergrond voor haar debuutroman Ook bomen slapen. Daarmee verkeert ze in goed gezelschap. Ook Persis Bekkering, recensente bij de Volkskrant, situeerde haar mooie debuutroman Een heldenleven (begin 2018 verschenen bij Prometheus) in de wereld van de klassieke muziek. De intriges en rivaliteiten uit opera’s, maar ook die binnen orkesten zelf, blijken een uitstekende bron van inspiratie.
Ook bomen slapen bestaat uit twee afzonderlijke verhalen, die afwisselend worden verteld en elkaar ook deels spiegelen. Daardoor blijken ze uiteindelijk toch veel meer met elkaar gemeen te hebben dan op het eerste gezicht lijkt.
Tragische, ouderwetse man
Het boek, opgebouwd in aktes als een opera, opent met het verhaal van Corneille, een oudere man die in de jaren vijftig van de vorige eeuw directeur was van De Munt in Brussel en nu vanuit een kleine kamer in Parijs in alle eenzaamheid brieven schrijft aan zijn zoon – brieven die nooit beantwoord zullen worden.
In de brieven ontrafelt Corneille langzaam maar zeker zijn leven, overdenkt hij de fouten die hij heeft gemaakt en de kansen die hij heeft gemist. Het zijn brieven van een wat tragische, ouderwetse man met al even ouderwetse ideeën – een wereld die we haast niet meer kennen. Een wereld die hij in zijn eigen huis, bij zijn eigen vrouw, dramatisch zag veranderen, ook na al die jaren nog steeds tot zijn grote verbazing en ergernis.
[Tekst gaat verder onder dit dubbelinterview met debutantes Annemarie Peeters en Hannelore Bedert]
De brieven worden afgewisseld met het hedendaagse verhaal van Ofelia, een jonge operazangeres die in de jacht op applaus en succes een spectaculaire, zingende trapezeact wordt in een technoclub in Berlijn. Ofelia zit vol torenhoge ambities, raast door het leven, is in de ban van het ruige, snelle stadsleven en zoekt vol overgave naar erkenning. Maar net als Corneille is ze daarin niet altijd even succesvol, om het even eufemistisch uit te drukken.
De werelden van Corneille en Ofelia verschillen erg van elkaar, maar de gelijkenissen komen langzaam maar zeker naar boven. Beiden zoeken naar erkenning, zijn op de vlucht voor de stilte, maar botsen tegen de rauwe werkelijkheid op. Beiden laten zich leiden door de opera’s en herkennen zichzelf in de personages uit die werelden, wat niet altijd een even goed idee blijkt.
Feministische ondertoon
Vrouwen in de opera hebben doorgaans niet veel opties: ze worden de dood ingejaagd, of ze plegen zelfmoord. Voor Corneille een evidentie, maar Ofelia heeft het helemaal gehad met dat negentiende-eeuwse vrouwbeeld. Wat kan een jonge operazangeres in de eenentwintigste eeuw nog leren van die oude personages, vraagt Ofelia zich af, waardoor het boek haast automatisch een feministische ondertoon heeft gekregen.
En hoe verschillend ze ook zijn, hoe verschillend ze ook denken, de werelden van Corneille en Ofelia blijken veel dichter bij elkaar te liggen dan gedacht en worden uiteindelijk op een erg intelligente manier aan elkaar geknoopt, wat Ook bomen slapen tot een prachtige leeservaring maakt.
Annemarie Peeters, Ook bomen slapen, Vrijdag, Antwerpen, 2018, 320 p.
nl
