Historisch besef in Vlaanderen. Identiteit en vervreemding

De auteur schetst een somber beeld: \Door de ontmanteling van het humaniora-ideaal en de inadequate reactie van de historici daarop heeft de geschiedenis haar vroegere positie verloren. Daarnaast hebben de mutaties die de traditionele nationale en verzuilde omkadering van het vak onderging, ertoe geleid dat de oude identiteitsverschaffende rol van de geschiedenis is uitgespeeld. Voor het nieuwe, toekomstgerichte Vlaanderen en de politieke concerns die er de dienst uitmaken, is de studie van het verleden slechts van secundair belang. De conclusie lijkt dwingend: de maatschappelijke en cultuurpolitieke rol der historici in het hedendaagse Vlaanderen is minimaal. Geschiedenis is franje geworden, overbodig en irrelevant.\" Toch besluit de auteur het artikel met een positieve noot: \"De vervreemding van het verleden en de ontwrichting van de traditionele band tussen geschiedbeoefening en identiteitsvorming heeft immers een nieuwe verhouding met het verleden mogelijk gemaakt. Door het wegvallen van de oude zingevende kaders heeft het daarin tot stand gekomen geschiedbeeld veel van zijn vanzelfsprekendheid verloren. De afbouw van het Belgisch-nationale kader heeft de afstandelijkheid en de verbazing ten aanzien van het nationale verleden vergroot, waardoor het finalistische karakter van de oude nationale geschiedschrijving gemakkelijker kan worden onderkend. De mutatie van de verzuiling heeft dan weer de mogelijkheid geschapen de geschiedenis van de middengroepen die tussen de plooien van de zuilen vielen en van de dwarsverbanden tussen de verschillende zuilen te belichten. Nieuwe perspectieven en nieuwe themata dus, maar vooral: het verleden wint opnieuw aan eigenheid\"."