Context bij cultuur in Vlaanderen en Nederland

Publicaties

Context bij cultuur in Vlaanderen en Nederland

HIER EN DAAR AAN DE OVERKANT, DAAR EN HIER IS NEDERLAND. Groot-Nederland als politiek project
0 Reacties
Voor abonnees
samenleving
geschiedenis

HIER EN DAAR AAN DE OVERKANT, DAAR EN HIER IS NEDERLAND. Groot-Nederland als politiek project

(Bruno De Wever) Ons Erfdeel – 2015, nr 2, pp. 4-12

Dit is een artikel uit ons papieren archief

Dit artikel is een voorpublicatie uit een boek dat Ons Erfdeel vzw in mei 2015 uitgeeft: Het (on)Verenigd Koninkrijk. Een politiek experiment in de Lage Landen 1815-1830 – 2015. In dit boek, onder redactie van de historici Remieg Aerts (Radboud Universiteit, Nijmegen) en Gita Deneckere (Universiteit Gent), wordt het Verenigd Koninkrijk als een geheel bestudeerd, en niet alleen vanuit Nederlands of Belgisch perspectief.

De woorden die de titel vormen, vloeiden uit de pen van de Antwerpse volksdichter Theodoor van Ryswyck (1811-1849). Ik las ze voor het eerst als knaap van het Vlaams Nationaal Jeugdverbond (VNJ) ergens aan het eind van de jaren zestig van de vorige eeuw. Veel begreep ik niet van wat in mijn jonge ogen een kaduke Nederlandse zin leek te zijn. Ik marcheerde achter een oranje-blanje-bleu-vlag en ik leerde dat de toekomst van Vlaanderen in Groot-Nederland lag. In Nederland ben ik met het VNJ nooit geweest. We gingen zoals iedereen op kamp in de Limburgse Kempen of bij voorkeur in de Duitstalige Oostkantons. Vooral de laatste regio was de favoriete kampplaats van het Algemeen Vlaams Nationaal Jeugdverbond (AVNJ), een afscheuring van het VNJ waar ik samen met mijn afdeling – schaar heette dat – terechtkwam in het begin van de jaren zeventig. Het AVNJ was ook Groot-Nederlands, maar toch vooral Germaans. Zo ontmoette ik op mijn zomerkampen wel jongeren uit de Duitse Wiking-Jugend, maar nooit Nederlanders. Het Nederland dat ik leerde kennen van de televisie – het Nederland van de provo’s, de drugs, de seksshops, de permissiviteit – werd als het volstrekte tegendeel voorgesteld van de nationalistische waarden waar wij voor stonden.

Hoe moest dat dan met Groot-Nederland? Het volk moest worden opgevoed, eerst en vooral het lamlendige Vlaamse volk dat niet eens de moed had om in opstand te komen tegen de gehate Belgische staat. Dat de Groot-Nederlandse geschiedenis ingewikkeld was, leerde ik in VNJ-kaderscholen toen ik oud genoeg was om zelf leider te zijn en de scheuring van het AVNJ weer ongedaan was gemaakt. Heren op leeftijd wijdden mij in en leerden mij de verschillen tussen het Heel-Nederlands en het Dietse Grootneerlandisme. Wij waren Dietsers, want de “taal is gans het volk”, en dus hoorden de Walen niet thuis in ons land van de toekomst.

Meer dan dertig jaar later mag ik voor Ons Erfdeel een essay schrijven over de Groot-Nederlandse gedachte. Wat moet daaronder worden verstaan en wat blijft er tegenwoordig nog van over? Ik voel het gewicht van de geschiedenis op mijn schouders rusten. De oude heren die mij inwijdden, zijn al lang gestorven en nieuwe scharen VNJ’ers worden nog steeds overtuigd van hun verbondenheid met de Nederlanden. Ze zijn er dus nog steeds vandaag, de Groot-Nederlanders, en ze zitten in dezelfde extreem rechtse Vlaams-nationalistische milieus. Hun gemeenschappelijke kenmerk is radicaal antibelgicisme. Het is in die traditie dat tenminste in België de geschiede- nis van de Groot-Nederlandse gedachte moet worden geplaatst.

"

Verder lezen?

Dit is een artikel waarvoor je moet betalen. Koop dit artikel of neem een abonnement om toegang te hebben tot alle verhalen van de lage landen.

€3

€4/maand

€40/jaar

Aanmelden

Registreer je of meld je aan om een artikel te lezen of te kopen.

Sorry

Je bezoekt deze website via een openbaar account.
Je kunt alle artikelen lezen, maar geen producten kopen.

Belangrijk om weten


Bij aankoop van een abonnement geef je toestemming voor een automatische herabonnering. Je kunt dit op elk moment stopzetten door contact op te nemen met emma.reynaert@onserfdeel.be.