Geen groene aardverschuiving in Rijsel

Zondag 28 juni werd in Frankrijk eindelijk de tweede ronde van de gemeenteraadsverkiezingen gehouden. In de Nord - Pas-de-Calais waren alle ogen gericht op Rijsel, waar de Groenen en de Socialistische Partij een verrassend duel uitvochten.

227 stemmen, zo groot was het verschil. Om 21.45 uur, toen ze het podium van het stadhuis van Rijsel besteeg voor de proclamatie van de resultaten, kon Martine Aubry op adem komen en lachen. Ze is opnieuw burgemeester en kan aan een vierde termijn beginnen. Zelfs dan was er nog geen absolute zekerheid. De hele nacht door veranderden de cijfers op de sociale media en de televisieplatformen. Kort na 20 uur kondigde France 3 Nord - Pas-de-Calais nog aan dat Stéphane Baly van Europe Écologie Les Verts (EELV) aan de leiding stond. Slechts op het podium was Martine Aubry eindelijke zege zeker. Ze kon uiting geven aan haar geluk dat ze haar mandaat om deze stad te leiden voort kon zetten. Daarna gaf ze te kennen dat ze "de ecologische transitie versneld wilde voortzetten"...

Deze zondag, 28 juni, was de epiloog van een waanzinnige periode tussen twee verkiezingsronden in Rijsel die alle waarnemers heeft verrast. Na een eerste ronde waarin Stéphane Baly Martine Aubry van kortbij volgde (24% tegen 29%), dachten de waarnemers dat de twee lijsten zouden samenwerken en samen de tweede ronde zouden ingaan, zoals ze dat al tientallen jaren doen in de hoofdstad van Hauts-de-France. Maar dan kwam de periode van de quarantaine door Covid-19 en de onderhandelingen kwamen tot stilstand. Eind mei verspreidde het socialistische team een vernietigend communiqué waarin werd aangekondigd dat de onderhandelingen met de vertegenwoordigers van 'Lille Verte 2020' mislukt waren. Er brak een oorlog uit tussen de twee partijen en de spanning zou de daaropvolgende weken steeds intenser worden. Tien dagen voor de tweede ronde publiceerde de krant La Voix du Nord een opiniepeiling waarin de achterstand van de Groenen op de zittende burgemeester slechts twee procent bedroeg!

Hoe moeten we het resultaat analyseren? Het is belangrijk te wijzen op het zeer groot aantal onthoudingen in Rijsel. 68% van de kiezers is niet komen opdagen! De stad blijft ook duidelijk links stemmen met 80% van de stemmen voor de EELV of de PS. Het is ook zeer duidelijk dat dit voor Martine Aubry bijna de verkiezing te veel was, in een voor de Groenen op nationaal vlak veelbelovend context (de Groenen of gelijkgezinde kandidaten wonnen de verkiezingen in Lyon, Bordeaux, Straatsburg, Besançon, Tours…).

Uitdagingen

Het vierde mandaat van Martine Aubry belooft er een te zijn zonder voorgaande. Doordat ze alleen naar de kiezer trok, hoeft ze nu voor het eerst haar meerderheid niet te delen met de Groenen. Ze zal 43 gemeenteraadsleden hebben die op haar lijst zijn verkozen. In theorie moet dat volstaan om alleen te regeren. Het is natuurlijk wel een feit dat de twaalf groene gemeenteraadsleden verkozen zijn door een bijna even groot aantal kiezers. De manier waarop het dossier van het voormalige goederenstation Saint-Sauveur, dat de campagne sterk beroerd heeft, wordt aangepakt, zal een aanwijzing geven over hoe dit nieuwe mandaat zich zal ontvouwen. Martine Aubry zal ook te maken krijgen met de ambities van de zes gekozen leden van de LREM-lijst. Onder de leiding van Violette Spillebout, de vroegere kabinetschef van de burgemeester, hebben zij 20% van de stemmen gehaald. Dat was overigens een teleurstellende score voor de partij van de regerende Franse president.

Naast haar werk voor de hoofdstad van Vlaanderen zal de bijna zeventigjarige Martine Aubry eindelijk ook een oplossing moeten vinden voor haar opvolging. Dat heeft ze niet gerealiseerd tijdens haar vorige mandaat, dat eigenlijk haar laatste had moeten zijn. Helaas overleed haar trouwe secondant Pierre de Saintignon. De ex-minister François Lamy, die zichzelf naar Rijsel parachuteerde en die wel als opvolger in aanmerking kwam, slaagde er sinds zijn komst in 2014 niet in verkozen te worden en bij deze gemeenteraadsverkiezingen stond hij zelfs niet op de lijst. Kan de trouwe wethouder en oud-parlementslid Audrey Linkenheld, die ooit al eens als de dauphin van Aubry werd voorgesteld, de fakkel nu wel overnemen? Zondag stond ze naast Martine Aubry op het podium. Ze heeft nu zes jaar om zich te profileren. Tenzij er andere leden uit het team een stap naar voren kunnen zetten?

De regio

Wat brachten de verkiezingen in de rest van de regio? In de meeste grote steden waar een tweede ronde nodig was, bleef de zittende burgemeester aan de macht: Arnaud Decagny in Maubeuge, Guillaume Delbar in Roubaix, Frédéric Chéreau in Douai, Daniel Fasquelle in Le Touquet, Gérard Caudron in Villeneuve-d'Ascq, enz.

En waren wel twee verrassingen in steden in Binnen-Vlaanderen. Op 28-jarige leeftijd wordt Valentin Belleval burgemeester van de stad Hazebroek (Hazebrouck)(divers droite). Hij verslaat de zittende burgemeester Bernard Debaecker. Antony Gautier, voormalig PS-wethouder van Martine Aubry in Rijsel, neemt de functie van burgemeester van de stad Belle (Bailleul) over. In Bray-Dunes, de meest noordelijke badplaats van Frankrijk op de grens met De Panne, wint Christiane Gilloots de kandidaat van het zittende team heel nipt de verkiezingen.

In het departement Pas-de-Calais gaat de aandacht vooral naar Bruay-la-Buissière. Na Hénin-Beaumont, waar in 2014 extreem-rechts aan de macht kwam en waar in maart Steeve Briois zonder moeite aan een tweede mandaat kon beginnen, is Bruay-la-Buissière de tweede stad in het departement waar uiterst rechts de macht grijpt. Het is het jonge parlementslid Ludovic Pajot dat de stad in het voormalige mijnbekken de komende zes jaar zal leiden. Zijn succes moet een beetje verbloemen dat de partij van Marine Le Pen het in de regio over het algemeen niet zo goed heeft gedaan.