Een nieuwe kunst in een nieuwe samenleving? Wensdromen van een contesterende generatie in de jaren na de eerste wereldoorlog
(Michel Huysseune) Ons Erfdeel - 1987, nr 5, pp. 689-700
Na de Eerste Wereldoorlog was er een kleine groep van jongeren die door de oorlogsgebeurtenissen tot maatschappelijk engagement kwamen. De krachtlijnen die hun denken bepaalden waren het pacifisme, de Vlaamsgezindheid en het communisme. Ze stelden zich internationalistisch op en streefden een snelle verandering na. Door de afbrokkeling van het revolutionaire klimaat werden ze verplicht hun illusies te herzien. Sommigen vergaten hun revolutionaire idealen, anderen trachtten ze op één of andere manier te concretiseren via de Communistische Partij of de Frontpartij. Deze contestatie van de burgerlijke samenleving en waarden strekte zich ook uit tot het artistieke terrein. De kunstenaars verwierpen het efemere, het toevalselement van het impressionisme en streefden een Gemeenschapskunst na, waarbij hun interesse vooral uitging naar het kubisme, het futurisme, het expressionisme, en later ook naar de Nederlandse Stijl. Een meerderheid onder hen wijst echter de abstractie van De Stijl af en wendt zich tot het humanitair expressionisme. Hiermee komen ze in conflict met de man die het expressionisme in Vlaanderen heeft geïntroduceerd: Paul van Ostaijen. De anderen daarentegen waren wel bereid om de geometrische abstractie te aanvaarden, wat uiteindelijk leidde tot het constructivisme. De eenheid van de constructivistische groep bleek echter broos en na verloop van tijd schakelde een aantal van hen over op naturalistische voorstellingsmethoden. De kortstondige eensgezinde \Zeitgeist\" van deze generatie heeft zich dus snel ontbonden in een veelheid van deelprojecten. Slechts één constante kunnen we hierbij observeren: vrijwel geheel deze generatie is in de marge van het traditionele establishment gebleven. Ze is er echter niet in geslaagd een nieuwe kunst voor een nieuwe samenleving te scheppen, noch heeft ze het overheersende artistiek-conservatieve klimaat kunnen doorbreken"
Verder lezen?
Dit is een artikel waarvoor je moet betalen. Koop dit artikel of neem een abonnement om toegang te hebben tot alle verhalen van de lage landen.
Reactie plaatsen
Aanmelden