literatuur

‘De papieren man’: verfilmingen, een boekenbeursalternatief en meer literair nieuws

‘De papieren man’ zit op het vinkentouw voor de literaire actualiteit in Vlaanderen en Nederland en maakt regelmatig een round-up. Deze keer onder meer aandacht voor bewegingen in uitgevers- en boekhandelsland, nakende boekverfilmingen, boekenbeursnieuws en heel wat auteurs die in de prijzen vielen.

Nieuwe uitgeverij voor non-fictie: Ertsberg

Alweer ontpopt er een nieuwe Vlaamse uitgeverij die zich zal toeleggen op non-fictie. Na een kortstondige periode bij uitgeverij Pelckmans en een soort gecombineerd uitgeverschap bij de rechts-conservatieve opiniewebsite Doorbraak en uitgeverij Vrijdag, richt Karl Drabbe nu zijn ­eigen uitgeverij op. Die zal de naam Ertsberg dragen.

Drabbe, die sterk in de Vlaams-nationalistische beweging zit verankerd, kondigt met enig tremolo aan dat hij “de polarisering wil overstijgen” en “de loopgraven van het verstikte debat verlaten”: “Met Ertsberg wil ik op het zogenaamde middenplein plaatsnemen. We willen nieuwe ideeën en oude gedachten een kans én de nodige ruimte geven om het debat op een volwassen manier te voeren, met open vizier.”

Hij laat via een persbericht weten dat hij boeken zal uitbrengen van Dyab Abou Jahjah en Luckas Vander Taelen tot Ludo Abicht. Ook een aantal auteurs van uitgeverij Vrijdag, onder wie Harry de Paepe en Joost Houtman, maken blijkbaar de overstap naar Ertsberg, dat in september zijn eerste aanbieding voorlegt. Prat gaat Drabbe over het nieuwe, langverwachte boek van socioloog Mark Elchardus, dat bij Ertsberg zal verschijnen. “Mark heeft mij finaal over de streep getrokken”, vertelt Drabbe in De Morgen aan Joël De Ceulaer. “Hij kon evengoed bij De Bezige Bij publiceren, maar als ik mijn plannen zou doorzetten, wilde hij bij mij komen. Toen hij me dat had gezegd, heb ik de knoop doorgehakt.” Waar het kapitaal vandaan komt, is niet bekend.

Drabbe zegt dat hij ook overweegt de memoires van Vlaams Belang-politicus Filip Dewinter uit te brengen. Hij zet zijn activiteiten bij uitgeverij Vrijdag nu stop. In zekere zin vist Drabbe ook in de groeiende non-fictie-vijver in Vlaanderen, waar ook uitgeverijen als Lannoo, Pelckmans, Borgerhoff & Lamberigts, Kritak en Vrijdag zich op toeleggen.

Frans Schotte tot eind 2022 aan hoofd Standaard Boekhandel

Dat Geert Schotte (46) in april als bij verrassing opstapte als CEO van de met zijn rentabiliteit en toekomstvisie kampende Standaard Boekhandel, had voor gevolg dat vader Frans Schotte (73) weer aan het roer kwam van Vlaanderens grootste boekenketen. “Ik zag dat Geert steeds minder gelukkig was. En ik zag dat dat niet goed was voor het bedrijf”, vertelt Schotte, ook al CEO van 1984 tot 2012, nu in De Tijd.

Vader Schotte stelt dat er “geen concrete aanleiding” was voor het ontslag van zijn zoon. “Het was een geleidelijk proces”, zegt hij. “Ik zag als bestuurder van Standaard Boekhandel een evolutie waarbij de verstandhouding tussen CEO en aandeelhouder geleidelijk zoek raakte. Op een bepaald ogenblik stel je vast dat er verschillende gezichtspunten zijn en dat die niet uitgeklaard worden. Dan moet je op een bepaald moment zeggen: die relatie tussen de CEO en de aandeelhouder heeft nog weinig toekomst.” Schotte onthult dat “zijn rol beperkt zal zijn in de tijd” en dat er ten laatste eind 2022 een opvolger komt, bij een nieuw strategisch meerjarenplan.

Hij ontkent in het interview met Piet Depuydt ook dat de keten gedoemd is om zijn winkelverkoop verder te zien slinken: “Ik spreek dat inderdaad tegen. Ik denk zelfs dat wij weer marktaandeel kunnen winnen. Als je kijkt naar de hele Europese Unie en naar de marktleider in elk land, dan scoren wij nog altijd als een van de beste in omzet per inwoner. Het ergste dat men mij zou kunnen vragen is: verminder het aantal fysieke winkels. Ik denk dat dat een flagrante fout zou zijn.”

Verfilming voor Bart Moeyaert

Het boek Tegenwoordig heet iedereen Sorry van Bart Moeyaert krijgt een verfilming. Regisseur Frederike Migom en productiehuis De Mensen (bekend van Undercover en Beau Séjour) nemen het boek onder handen.

Het verhaal volgt Bianca, wier ouders net gescheiden zijn en bij haar moeder inwoont. Alle aandacht gaat echter naar haar broertje wat voor heel wat verdriet zorgt. Regisseur Frederike Migom is bekend door de film Binti. “Ik zag Bianca’s innerlijke wereld meteen in beelden voor me. Ik voelde me verbonden met deze buitengewoon merkwaardige tiener op zoek naar verbinding binnen haar gebroken gezin”, zegt hij over zijn plannen. Het boek ontving een Zilveren Griffel en werd onder andere genomineerd voor de Woutertje Pieterse Prijs, en is ook al in acht talen vertaald. De jury van de Astrid Lindgren Memorial Award, die Moeyaert in 2019 ontving, typeerde het boek dan weer als ‘een vlijmscherp, emotioneel portret’ van een 12-jarig meisje.

En een verfilming voor Annejet van der Zijl

En ook De Val van Annika S. van de Nederlandse schrijfster en biografe Annejet van der Zijl wordt verfilmd, meteen al het derde boek van de auteur waar een filmbewerking uit voortvloeit. Eerder maakte regisseur Maria Peters een film van Sonny Boy. De roman Anna werd bewerkt tot de serie Annie M.G.

Van der Zijl schreef De Val van Annika S. in 2018 onder het pseudoniem Simons & Van der Zijl. Het boek vertelt het verhaal van een Duitse politica die de pers, haar partijgenoten en haar schoonfamilie ontvlucht nadat is ontdekt dat zij heeft gelogen over haar verleden. Ze vlucht naar Nederland, naar het vakantiepark waar ze met haar grootouders vaak kwam. Al snel wordt duidelijk dat ze het verleden niet kan ontlopen. De Val van Annika S. is het eerste deel van een vierdelige reeks die Van der Zijl schrijft naast haar non-fictiewerk. Ze werkt op dit moment aan het tweede deel van de reeks.

Bekende Gentse boekhandel Paard van Troje komt in handen van balanseer-uitgever

De befaamde Gentse boekhandel Paard van Troje is op 1 juni van eigenaar veranderd. Oprichter Bart Van Aken (47) geeft na achttien jaar het stokje door aan Kris Latoir, uitgever van het balanseer.

“Lange tijd was de grootste gemene deler van het Paard van Troje Bart van Aken. Dat is niet langer het geval. Het Paard is zelfdragend. Voor het eerst in mijn carrière voel ik dat de tijd rijp is om de fakkel over te dragen aan een nieuwe generatie boekverkopers. Ik heb daarvoor nu de juiste mensen aan boord, met de nodige portie rock-‘n-roll”, zegt Van Aken in De Morgen. Op 1 juni gaf hij zijn in 2003 opgestarte geesteskind uit handen. “Er passeerde een aantrekkelijk bod van een investeerder, dat heeft de zaken versneld”, geeft hij toe. Die overnemer is Kris Latoir (52) van de kleine maar eigenzinnige uitgeverij het balanseer, die meteen hoofdaandeelhouder wordt. “Een man met een zeer groot hart voor boeken”, zegt Van Aken. Maar een uitgever die een boekhandel bestiert, dat betekent wel een andere wind? “Uiteraard zullen we onze uitgeverij sterker profileren”, laat Latoir weten, “met meer evenementen en programmatie van onze auteurs. Maar Bart was ook al een liefhebber van onze uitgaven, dus veel verschil zul je als winkelbezoeker niet merken. Het Paard blijft vooral een open huis waarin we zoveel mogelijk goede boeken aanbieden.”

Uitgeverij het balanseer, opgericht in 2007, geeft zowel Nederlandstalige als vertaalde poëzie, proza en essayistiek uit, vaak met een experimenteel randje en cross-over tussen kunstvormen, steeds uniek vormgegeven. Onlangs beleefde het balanseer zijn doorbraak naar een breder publiek met Koen Sels, die met zijn roman Gloria op de shortlist van de Boekenbon Literatuurprijs terechtkwam. “Maar”, benadrukt Latoir, “het is niet het balanseer dat mede-eigenaar wordt van het Paard, wel ikzelf, weliswaar uitgever zijnde. Het balanseer blijft een aparte vzw.”

Oostende is gaststad voor de Boon-prijzen

Oostende wordt op 24 maart 2022 de gaststad voor de uitreiking van de eerste Boon-prijzen, de nieuwe Vlaamse literatuurprijzen, de langverwachte opvolgers van de Fintro en Gouden Uil. De kuststad, meer bepaald het cultuurcentrum De Grote Post, werd geselecteerd uit veertien kandidaten. “De troeven? Een combinatie van gastvrijheid, toerisme en literaire traditie”, klinkt het bij vzw Literatuurprijs Vlaanderen. De gaststad van de Boon ligt slechts voor één jaar vast. Zoals bekend is er een Boon voor fictie en literaire non-fictie én voor kinder- en jeugdliteratuur. In beide categorieën omvat het prijzengeld 50.000 euro. Martine Tanghe en Brigitte Raskin zijn de juryvoorzitters van respectievelijk de jeugdliteratuur en de fictie- en non-fictiejury.

Internationale belangstelling voor Hanna Bervoets

De vertaalrechten van Wat wij zagen, het voorbije boekenweekgeschenk van Hanna Bervoets, is verkocht aan zeven landen, waaronder Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. De Engelstalige versie van Wat wij zagen zal in maart 2022 verschijnen bij uitgeefhuis Houghton Mifflin Harcourt (HMH), zo maakt Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) bekend. Bervoets’ novelle gaat over de impact van een content moderator, werkzaam bij een Facebook-achtig platform.

Ook de filmrechten van Wat wij zagen zijn verkocht aan het Britse productiebedrijf Quay Street Productions. Eigenaar Nicola Shindler werkte eerder onder meer aan series als It’s a Sin, The Stranger en Queer as folk.

Binnenkort wordt Wat wij zagen besproken bij de lage landen, samen met de eveneens dit jaar verschenen verhalenbundel Een modern verlangen.

Margot Vanderstraeten schrijft vervolg op ‘Mazzel tov’

De Vlaamse schrijfster Margot Vanderstraeten komt met een vervolg op haar bestseller Mazzel tov, waarin ze diep in de Antwerpse orthodox-joodse gemeenschap dook. In september verschijnt bij Atlas Contact nu Minjan, over “bijzondere ontmoetingen” die ze in de slipstream van het boek had. Met onder meer: chef-kok Moshi van het beroemde Hoffy’s-Restaurant; Dan Z., die als enige de chassidische gemeenschap mag fotograferen; of Esther met “wie Vanderstraeten redetwist over ultra-orthodox-religieuze opvoeding en scholing.” Minjan zou zowel “ernstig” als “lichtvoetig tot ironisch” van opzet zijn, zo kondigt de uitgeverij aan.

Maarten Inghels verdiept zich in leven van meester-oplichter Piet van Haut

Voormalig Antwerps stadsdichter en schrijver Maarten Inghels raakte gefascineerd door meester-oplichter Piet van Haut. Hij komt in september bij zijn nieuwe uitgever Das Mag met een roman over het heerschap, Het mirakel van België. Aangekondigd als “het spannende, metafictionele verhaal van een man voor wie het leven een groot theater is” terwijl de auteur “meer dan een toeschouwer wil zijn.”

Sinds de jaren tachtig doet Piet Van Haut zich voor als oliesjeik, farmabaas van Johnson & Johnson, administrateur-generaal van de Belgische Spoorwegen, onderzoeksrechter, koning der Belgen en miljardair. Hij verduisterde miljoenen en zette vanuit de gevangenis zijn diverse activiteiten voort. In zijn roman Het mirakel van België zoekt Inghels “naar de man achter de maskers, de kern van waarheid achter de leugens. Maar hoe langer Inghels hem probeert vast te houden, hoe meer hij naar zeepbellen grijpt die in zijn gezicht uit elkaar spatten.” Opmerkelijk: Inghels verlaat het fonds van De Bezige Bij, waar hij onder meer Nieuwe rituelen en zijn stadsdichtersbundel Contact publiceerde.

Oscar van Gelderen (ex-Lebowski) start agentschap voor ‘dubbeltalenten’

Oscar van Gelderen keert terug in de boekenbranche. Vijf maanden na zijn conflictueuze vertrek bij uitgeverij Lebowski, imprint bij Overamstel-uitgevers, richt de wervelwind een eigen agentschap op: OvG Management. Daarmee wil hij de grenzen tussen diverse artistieke disciplines slopen, zegt hij in NRC: “Ik heb altijd een zwak gehad voor dubbeltalenten.” Hij zal zowel schrijvers als kunstenaars begeleiden. Onder meer Arnon Grunberg, Dave Eggers en Nikkie van Lierop zitten in zijn portefeuille. Zo plukte hij Eggers al weg bij zijn voormalige Lebowski en versluist hij diens werk naar De Bezige Bij. Bij Lebowski boekte Van Gelderen megasuccessen, onder meer met boeken over Willem Holleeder én ook met Grunberg.

Stijn Streuvelsjaar komt onder stoom

Op 3 oktober 2021 is het precies 150 jaar geleden dat de Vlaamse schrijver Stijn Streuvels geboren werd. Voor het Letterenhuis is dit de aanleiding om het dubbeltalent Streuvels in de spotlights te zetten met een dubbelexpo.

Het Letterenhuis brengt vanaf 10 oktober met de tentoonstelling Oogen die kijken de relatie tussen het literaire en het fotografische werk van Stijn Streuvels voor het voetlicht. De curatoren Arne De Winde en Lieven Van Speybroeck zetten een samenspel tussen Streuvels’ fotografie en zijn literaire werk op, “waardoor er een nieuwe geïntegreerde kijk op beide werkvelden van de schrijver ontstaat.” De bezoeker maakt kennis met een ruime selectie foto’s en documenten uit het Streuvelsarchief, fris gepresenteerd.

In het Lijsternest, het voormalige woonhuis van Streuvels (nu een schrijversresidentie) zijn de internationaal gerenommeerde Magnum-fotografe Bieke Depoorter en de New Yorkse schrijver Gideon Jacobs vanaf 2 oktober te gast. Ze lieten zich inspireren door het huis en de omgeving waar Streuvels het grootste deel van zijn leven woonde, en door het literaire én fotografische werk van Streuvels. Met beeld en woord werkten ze een kortverhaal uit dat zich door het huis, kamer na kamer ontvouwt, mét verbindingen met Stijn Streuvels’ teksten en foto’s.

Op de site 150 jaar Streuvels vind je nog meer achtergrondinfo en een overzicht van alle activiteiten. We wijzen ook nog op de heruitgave bij Lannoo van een aantal Streuvelsklassiekers: De Teleurgang van de waterhoek, De Vlaschaard, Leven en dood in de ast, De blijde dag en Langs de Wegen. Onder meer Walter Van den Broeck, Koen Peeters en Anne Provoost leiden in.

Alternatieve boekenbeurs in Kortrijk op til

Een zevental uitgeverijen waaronder Lannoo en Pelckmans slaan de handen in elkaar om een nieuw “boekenbeursinitiatief” op poten te zetten in Kortrijk Xpo, een “geestelijke opvolger” van de Antwerpse Boekenbeurs die van 2022 tot 2024 in Kortrijk zou plaatsvinden en mogelijk later zou terugkeren naar Antwerpen, melden onder meer De Standaard en deredactie.be.

De Antwerpse ondernemingsrechtbank keurde recent nog het enige bod af op de met financiële problemen kampende Boekenbeurs-organisator Boek.be. Of Boek.be zich nu al opheffen en wat er met het overblijvende personeel en de schuldenberg moet gebeuren, is onduidelijk.

Maar daar wachten Daphne, Lannoo Uitgeverij, Pelckmans Uitgevers, Standaard Uitgeverij, VBK Uitgevers, Uitgeverij Snoeck en Yoyo Books niet op. Ze willen een nieuw “boekenbeursinitiatief” – waarbij ze de oorspronkelijke links laten liggen. Dat evenement zou plaatsvinden in Kortrijk, vanaf 2022. “De huidige mobiliteitsproblemen in Antwerpen, de faciliteiten van Antwerp Expo, de beperkte parkeer- en cateringmogelijkheden en het financiële plaatje maakten een keuze voor Antwerpen, tot onze spijt, niet langer haalbaar”, klinkt het in de aankondiging. “Bovendien zou dit ook geen duidelijk signaal van vernieuwing zijn. We willen immers vertrekken vanuit een nieuw concept met een frisse aanpak, een stijlbreuk met het verleden.”

Er zou steun komen vanuit de provincie West-Vlaanderen en de stad Kortrijk, met onder meer een samenwerking met het stadsevenement Memento. Dit jaar zou er een kleinschalige variant plaatsvinden in het weekend van 30 en 31 oktober en 1 november. Voor het evenement dat er vanaf 2022 zou komen, reiken de initiatiefnemers de hand naar “de boekhandels, de auteurs, Literatuur Vlaanderen, mediapartners en andere actoren”. Maar in Antwerpen valt dat niet in goede aarde én groeit de wrevel. Cultuurschepen Nabila Ait Daoud (NVA) reageerde op Radio 2: “Ze gooien een rijke traditie van meer dan 80 jaar overboord en ze vergeten dat de meeste bezoekers van de Boekenbeurs uit de stad Antwerpen en de brede rand komen.”

Kort nieuws

# Uitgeverij Van Oorschot lanceerde onlangs een nieuwe reeks wandelboekjes. In ‘Terloops’ neemt een schrijver je in ieder deeltje mee op zijn of haar favoriete wandeling, telkens ook geïllustreerd. Met onder meer deeltjes geschreven door Willem Jan Otten, Bregje Hofstede, Maartje Wortel, Nelleke Noordervliet en Thomas Roosenboom. Elk jaar verschijnen vanaf nu vier delen.

# De Amerikaanse spokenwordartiest Amanda Gorman heeft een nieuwe vertaler, meldt de Volkskrant. De vrij onbekende 25-jarige Zaïre Krieger, spokenwordartiest, schrijver en journalist die in Nederland woont, gaat de gedichten van Gorman in het Nederlands vertalen. Zoals bekend trok de eerder aangezochte Marieke Lucas Rijneveld zich uiteindelijk terug. Via de inclusieve jeugdboekenuitgeverij Wilde Haren werd een nieuwe vertaler gezocht en kwamen ze uit bij de Nederlands-Surinaamse Krieger. Hier staan meer achtergronden bij Kriegers werkzaamheden. Intussen blijft er veel debat over de kwestie. Zo maakte ook de bekende vertaler Hans Boland zich druk, meldt Tzum.

# In juni, juli en augustus loopt in Nederland de campagne Zomerlezen, die van start ging met De Week van het Spannende Boek. Gedurende Zomerlezen zijn er themaweken op Hebban.nl en is er aandacht voor poëzie met het gedicht ‘Zomer’ van Hugo Claus en een speciaal nieuw zomergedicht van Boekenweekdichter Babs Gons.

# Het literaire tijdschrift DW B acht het moment rijp voor een focus over ‘Het Complot’, gecureerd door Arnoud van Adrichem. Verontrustend genoeg zijn er tientallen miljoenen mensen die niet meer vertrouwen op geverifieerde kennis. Ze verwerpen de overheid, de wetenschap en de media. Ze nemen hun toevlucht tot schimmige complottheorieën én speculatie. Met de coronapandemie is dat verschijnsel nog toegenomen. En wanneer er enge politici garen bij spinnen, is het helemaal oppassen geblazen. Wat is het gevaar van complottisme? Hoe vindt dit fenomeen zijn weg in de literatuur? En moeten complotdenkers wel een stem krijgen in het maatschappelijk debat?

Filosofen, sociologen, schrijvers en dichters nemen de handschoen op. Met essays van onder meer Joke J. Hermsen, Rudi Laermans, Emy Koopman, Jaron Harambam, een theatermonoloog van Patrick Bassant, verhalen van Wytske Versteeg, Sanneke van Hassel en Bertram Koeleman en gedichten van Paul Demets, Elma van Haren, Asha Karami, Paul Bogaert en Iduna Paalman.

# De Nederlandse dichter en recensent Remco Ekkers is op zijn tachtigste plots overleden, meldt Tzum. Over het overlijden van Zeer Korte Verhalenschrijver A.L. Snijders (83) berichtte de lage landen al eerder met de verwijzing naar een uitgebreid portret van de schrijver uit 2014. Ook jeugdauteur Dirk Bracke (68) en misdaadauteur Pieter Aspe (68) kwamen in mei te overlijden.

# Voormalig hoofdredacteur en ex-afgevaardigd bestuurder van Ons Erfdeel vzw Luc Devoldere heeft een nieuwe publicatie: een lijvig en luxueus boekwerk waarin hij uiteenlopende stukken uit de voorbije jaren een plek gunt. In Was alles al gezegd, nog niet door hen (uitgeverij P) verzamelt hij “pleidooien” en “aanklachten”.

Hij breekt een lans voor dode dichters als Richard Minne, Menno Wigman en Jacques Bloem. Hij converseert met schrijvers als Giorgio Bassani, Paul Valéry en Stijn Streuvels en vele anderen. Hij schrijft over kunst, van Giambologna tot Lawrence Alma Tadema of Johan Van Gheluwe. Bovenal stelt Devoldere zich teweer tegen het efficiëntie-denken, dat beoogt dat weten meten is, “dat alles verhandelbaar is”. Maar er zijn ook notities over tolerantie en over engagement, over woordenboeken en over de vergelijking. Een rijke bundel met “een pleidooi voor mentale hygiëne in ons spreken en schrijven” en met die fundamentele maar vanzelfsprekende eruditie die Devoldere zo enthousiast uitvent.

# En de recent vader geworden Arnon Grunberg stopt na zevenentwintig jaar als columnist bij de VPRO Gids. Lees hier zijn laatste column.

Prijzennieuws

# De Nederlandse schrijfster en dichteres Liesbeth Lagemaat is bekroond met de Grote Poëzieprijs, de opvolger van de VSB Poëzieprijs en goed voor zo’n 25.000 euro. Met haar zevende dichtbundel Vissenschild, een episch gedicht toont de dichter “grote ambitie en lef, maar ook het vermogen om een grote belezenheid te koppelen aan de huidige tijdsgeest”, aldus de jury. Lees meer.

# De ontdekking van Urk van De Morgen-medewerker en onderzoeksjournalist Matthias M.R. Declercq is opnieuw in de prijzen gevallen. Declercq ontving een Loep van de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ). Hij werd gelauwerd in de categorie Signalerende onderzoeksjournalistiek en kreeg een beeldje en een bedrag van 1.500 euro. “Een bewonderenswaardig boek in alle opzichten. […] De manier waarop de auteur de schat van informatie die hij tegenkomt weet te bundelen tot sprankelende en spannende hoofdstukken zorgt ervoor dat je blijft lezen.” Declercq kreeg eerder ook al de Confituur Boekhandelsprijs en werd bij de lage landen besproken.

# De Cees Buddingh’-prijs viel dan weer in de schoot van dichter Wout Waanders (1989), voor zijn debuut Parkplan (De Harmonie). Met de prijs wordt zijn eerste bundel bestempeld als het beste Nederlandstalige poëziedebuut van afgelopen jaar. Naast Parkplan waren genomineerd: Voor als je stuk bent van Schiavone (Pepper Books), Alles gestolen van René Smeets (Uitgeverij P), en Eindig de dag nooit met een vraag van Dorien de Wit (De Arbeiderspers).

# Intussen zijn ook de genomineerden voor de Poëziedebuutprijs 2021 bekendgemaakt, een initiatief van Poëziecentrum en deAuteurs. Dit zijn de genomineerden: Voor permanente bewoning van Anna de Bruyckere (Cossee), En niet bij machte van J.V. Neylen (Atlas Contact), Liefde de vluchtige holte van Elly Stolwijk (In de Knipscheer) en Aan het licht van Meity Völke (De Arbeiderspers). Juryleden zijn Maud Vanhauwaert, Tineke De Meyer, Hans Vandevoorde en Sarah Vankersschaever.

# De Brusseprijs voor het beste journalistieke boek is dit jaar toegekend aan Het recht van de snelste. Hoe ons verkeer steeds asocialer werd van Thalia Verkade en Marco te Brömmelstroet, meldt de NOS. “Een dwingende nadenker”, schrijft de jury van de Brusseprijs over het boek. “Het biedt veel ongekende inzichten in verkeer en mobiliteit, stelt overtuigend de vraag hoe belangrijk mobiliteit eigenlijk is en suggereert daarop een antwoord.” Ook hier was Matthias M.R. De Clercq met De ontdekking van Urk een van de genomineerden.

# De Vrije Universiteit Brussel heeft haar jaarlijkse VUB Luc Bucquoye prijs voor de literatuur toegekend aan slampoëte Lisette Ma Neza en schrijver-dichter Donald Niedekker. Aan de prijs is een bedrag van 5000 euro verbonden. De laureaten gaan ook in dialoog met de studenten van de VUB tijdens het academiejaar, meldt de VUB. De jury motiveerde haar keuze als volgt: “Met Lisette Ma Neza bekronen we niet enkel een nieuwe literaire stem van onze studentengeneratie, maar ook een volwaardig literatuurgenre dat erkenning verdient. Het eigenzinnige en veelzijdige oeuvre van Donald Niedekker blijft een goed bewaard geheim voor literaire fijnproevers. De jury haalt met haar gedurfde en originele keuze twee auteurs voor het voetlicht die de geest van de VUB literatuurprijs op geheel eigen wijze belichamen.”

# De James Brockway Prize, een tweejaarlijkse oeuvreprijs voor poëzievertalers uit het Nederlands, is toegekend aan David Colmer. Colmer kreeg de prijs in handen tijdens het Poetry International Festival. De in Australië geboren David Colmer vertaalde in de afgelopen jaren meer dan vijftien poëziebundels van onder meer Hugo Claus, Cees Nooteboom, Paul van Ostaijen, Ester Naomi Perquin, Annie M.G. Schmidt, Charlotte Van den Broeck en Menno Wigman. Colmer vertaalt naast poëzie Nederlandse literatuur uit alle genres. Hij won verschillende prijzen met zijn vertalingen, waaronder de Independent Foreign Fiction Prize en de IMPAC Dublin Literary Award (beide met romans van Gerbrand Bakker), de Vondel Prize en nog enkele onderscheidingen in Australië en Nederland. Later dit jaar verschijnt zijn vertaling van Radna Fabias’ Habitus in de Verenigde Staten bij Deep Vellum/Phoneme, meldt de site Literair Vertalen.

# De Vlaamse filosofe en schrijfster Alicja Gescinska is opgenomen in de jury van de Libris Literatuur Prijs 2022. Gescinska is (non-fictie)-auteur en debuteert dit najaar ook met een dichtbundel. De jury staat onder voorzitterschap van de Rotterdamse burgemeester Ahmed Amoutaleb. De Libris Literatuur Prijs bekroont jaarlijks de beste Nederlandstalige roman en levert de winnaar 50.000 euro én een bronzen legpenning op. De jury wordt ieder jaar volledig vernieuwd. Dit jaar ging de Libris 2021 naar Jeroen Brouwers voor zijn roman Cliënt E. Busken, lees de eerdere uitgebreide berichtgeving bij de lage landen hier.

# De Nederlandse dichteres en vertaalster Anneke Brassinga heeft met liefst een jaar vertraging de driejaarlijkse Karel Van de Woestijneprijs in ontvangst genomen, in Sint-Martens Latem. De lauweren kwamen er voor haar bundel Verborgen tuinen, hier besproken in de lage landen.

# Fintro lanceerde dit voorjaar drie nieuwe cultuurprijzen, waaronder ook een voor literatuur. Sinds kort kan er gestemd worden voor de Publieksprijs maar er is ook een belangrijke juryprijs. In totaal gaat het om 76.000 euro te verdelen prijzengeld. Voor de Fintro Prijs voor Supporting Young Artists, categorie Literatuur zijn door de jury genomineerd: Charlotte Van den Broeck, Hans Depelchin, Moya de Feyter, Lisette Ma Neza, Jens Meijen, Carmien Michels en Dominique De Groen. Meer info vind je hier. In de literatuurjury zetelen Pat Donnez, Warda El-Kaddouri, Jelle Van Riet, Yves T’Sjoen en Dirk Leyman (uw Papieren man). Er wordt ook gewerkt met ambassadeurs, onder wie Jeroen Olyslaegers.

# De Vlaamse thrillerauteur Toni Coppers wint met zijn boek Val de Hebban Thrillerprijs 2021. Tijdens het evenement De Nederlandse thrillerprijzen 2021 werd via een livestream bekendgemaakt dat hij, samen met coauteur Annick Lambert, de winnaar is van dé lezersjuryprijs voor spannende boeken. “De kracht van het boek zit in de personages die Coppers neerzet”, oordeelde de eindjury. Coppers liep net de Gouden Strop mis, die dit jaar naar Bernice Berkleef gaat voor haar tweede roman Bloedsteen. Berkleef ontvangt 10.000 euro. Lees een interview over Val met Toni Coppers in De Morgen, toen het boek juist verschenen was: “Ik kan totaal niet tegen bloed, pijn en verdriet bij anderen.”

# Tot slot van dit prijzenblok nog een paar bekroningen met verwijzing naar de recensies uit de lage landen: Chris de Stoop kreeg een oeuvreprijs van de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (recensie van Het boek Daniël), Babs Gons en Paul Demets ontvingen een Poëziester (een initiatief van het Poëziecentrum in Gent en de CANON Cultuurcel), de Dr. Wijnaendts Franckenprijs van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunden was voor Waagstukken van Charlotte Van den Broeck en de BNG Bank Literatuurprijs 2020 ging naar Merijn de Boer voor De Saamhorigheidsgroep.

• boekenbeurs
• De Papieren Man
• literair nieuws
• prijzennieuws