We sluiten 2022 af met een terugblik op onze boeiendste stukken van dit jaar over geschiedenis: van koers over burgerhistorici tot drie eeuwen satire.
Hoe België zijn koloniale verleden veroordeelt, en Nederland daarin achterblijft
© Nationaal archief
Nederland worstelt al decennia met zijn koloniale verleden in Indonesië. Een recent rapport stelt geweld tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd aan de kaak. Ook België onderzocht zijn koloniale geschiedenis. Anne-Lot Hoek gaat na wat hun verschillende routes betekenen voor de omgang met een beladen verleden.
‘Afrikaanse renners zijn de nieuwe flandriens’
© Wikimedia Commons
De term flandrien is levendiger dan ooit. Niet alleen in de sport, ook in de economie en de politiek. Hoog tijd om met sportschrijver Herman Chevrolet en Bieke Purnelle, nog zo’n pen die het wielerleven extra kleur geeft, een boompje op te zetten. Over de koers in het algemeen en flandriens in het bijzonder. ‘Het is allemaal fictie en theater.’
Dit artikel komt uit ons nummer met als thema ‘Samenspel: De lijnen tussen sport, kunst en samenleving’.
Gastvrij, met mate: vluchtelingen in Nederland, van de Belgen in 1914 tot Afghanen en Oekraïners nu
© Gelders Archief
Aan het begin van de Eerste Wereldoorlog vluchtten 1 miljoen Belgen naar Nederland. Nederland toonde zich gastvrij, maar aan de omstandigheden in de vluchtelingenkampen viel veel af te dingen. Wat blijft na ruim een eeuw nog over van die opvangplaatsen? En hoe vergaat het de vluchtelingen in Nederland vandaag?
Dit artikel komt uit ons nummer met als thema ‘Nieuwkomers in het Noorden’.
Van onze satiricus ter plaatse: drie eeuwen lachen met het nieuws
© De Speld
Parodiërende berichten die een loopje nemen met het nieuws zijn een typisch fenomeen van de huidige onlinecultuur. Maar ook drie eeuwen geleden werd er in Nederland al gelachen met de actualiteit. Van de Haegse Mercurius in 1697 tot De Speld
in 2022: hoe gewaagd is satirisch nieuws?
Dit artikel komt uit ons nummer met als thema ‘De slag om de lach’.
Verborgen verhalen over slaafgemaakte mensen in Nederlandse archieven
© Rijksmuseum, Amsterdam
In de studie van het Nederlandse slavernijverleden overheerste lang het perspectief van de kolonisator. Steeds meer onderzoekers proberen de stemmen van mensen in slavernij te laten klinken. Hun sporen zijn gefragmenteerd en moeilijk te vinden, maar alomtegenwoordig.
De opkomst van de ‘burgerhistoricus’: hoe vrijwilligers geschiedkundig onderzoek vooruithelpen
© Martien Willems
Voor grootschalige geschiedenisprojecten doen universiteiten almaar vaker een beroep op vrijwillige onderzoekers. Die verzamelen en ontsluiten informatie of voeren gegevens in voor nadere studie. Wat motiveert deze ‘burgerhistorici’? En dichten zij de kloof tussen academie en samenleving?
Toen het Nederlands een taal van handel en diplomatie was
© Wikimedia Commons / Nissy-KITAQ
Ooit speelde het Nederlands een belangrijke rol in handelsgesprekken en diplomatieke betrekkingen. Zo sloot Rusland in 1856 een verdrag met Japan dat in het Nederlands was opgesteld en circuleerden er in het Perzische rijk Nederlandstalige handelsdocumenten.