De beste verhalen over De Franse Nederlanden in 2023
In 2023 brachten we veertig artikelen over De Franse Nederlanden. Nu het jaar ten einde loopt, presenteert de redactie haar zeven beste verhalen van het jaar over deze bijzondere grensstreek waar de Franstalige en de Nederlandstalige cultuur elkaar ontmoeten.
Op de Zwarteberg is de geest van Marguerite Yourcenar prominent aanwezig
© Nicolas Montard
Op de Zwarteberg in Sint-Janskappel staat de Villa Marguerite Yourcenar, die schrijvers van over de hele wereld ontvangt. ‘Schrijven wordt steeds meer een collectief gebeuren’, zegt directrice Marianne Petit.
De toekomst van de grensoverschrijdende samenwerking: ‘Waarom geen Frans-Belgisch verdrag?’
Meer grensoverschrijdende samenwerking: het is de wens van diverse spelers in Noord-Frankrijk én Belgisch-Vlaanderen. Maar hoe krijg je die georganiseerd? ‘De bestuursinfrastructuren zijn te complex’, klinkt het aan weerskanten van de grens. ‘Ontmoetingen zijn essentieel.’
Flor Barbry’s Volkstoneel brengt al sinds 1955 theater voor de Vlamingen in Frankrijk
© Jolien Chielens
Bijna zeventig jaar speelt Flor Barbry’s Volkstoneel voor Frans-Vlaanderen theater voor de mensen aan de andere kant van de schreve. Maar heeft dit gezelschap nog een toekomst? Wim Chielens zocht het uit.
Hoe solidair is Frans-Vlaanderen met vluchtelingen?
© Maison Sésame
Ondanks de recente opkomst van extreemrechts leeft er in Frans-Vlaanderen een sterke en concrete solidariteit met de duizenden vluchtelingen die door de regio trekken op zoek naar een beter leven aan de overkant van het Kanaal. De lokale bevolking herinnert zich de Belgische immigranten uit de jaren 1930, die soms werden gediscrimineerd, of de Polen die op de boerderijen kwamen werken.
Het openbaar vervoer over de grens heeft vooral meer voluntarisme nodig
© Wikimedia Commons / foto Velvet
Amper vijf procent van het grensoverschrijdende verkeer gebeurt met het openbaar vervoer. Hoe komt het toch dat iedereen ’s ochtends rond Rijsel in de file staat in plaats van gewoon de trein of bus te nemen? Dat is het gevolg van botsende nationale logica’s, een gebrek aan budget en politieke stuwing. Maar de grootste rem is de ruimtelijke ordening van de grensstreek: in perifeer gebied wint de auto altijd. Alleen een voluntaristisch openbaarvervoersbeleid kan daar iets aan doen.
Meer tweetalig onderwijs in de grensstreek? Richt een Noord-Franse instelling voor het Nederlands op
© Vbs de Kleine Prins
Tientallen gezinnen uit Frans-Vlaanderen laten hun kinderen in Belgisch-Vlaanderen naar school gaan omdat er in de regio zelf geen aanbod aan taalbaden is. Hoe kun je het tweetalig onderwijs in de grensstreek bevorderen? Philippe Ducourant, een Frans-Vlaming die zijn zoontje over de grens naar school stuurt, heeft een paar concrete ideeën. Zo wil hij op Noord-Franse schaal een overheidsinstelling die zich toespitst op het Nederlands.
Het verhaal van het Vlaams in Noord-Frankrijk begon in de Zuid-Russische steppe
Hoewel er vandaag steeds minder sprekers overblijven, wordt er in het noordwesten van Frankrijk sinds vele eeuwen Vlaams, of een voorloper daarvan, gesproken. Hoe is dat dialect van het Nederlands in het huidige Noord-Frankrijk terechtgekomen?