De Algemeen Secretaris van de Taalunie stapt per direct op

Kris Van de Poel stopt als Algemeen Secretaris van de Taalunie, mede naar aanleiding van een onderzoek van de lage landen en De Groene Amsterdammer. Na publicatie daarvan stelde het Ministerie van OC&W een signalenonderzoek in. De uitkomsten daarvan zijn niet openbaar, maar leiden in ieder geval tot het vertrek van Van de Poel.

Kris Van de Poel legt met onmiddellijke ingang haar functie als Algemeen Secretaris van de Taalunie neer. Dat liet het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OC&W) op donderdagmorgen 8 juni aan de medewerkers van de organisatie weten.

De beslissing viel na afronding van een signalenonderzoek naar sociale onveiligheid binnen de Vlaams-Nederlandse instelling die zich ontfermt over het Nederlands in binnen- en buitenland. Over de onrust binnen de organisatie berichtten de lage landen en De Groene Amsterdammer in het op 22 februari 2023 gepubliceerde artikel ‘Dreigt de Taalunie het noorden kwijt te raken?’

Daarin kwam naar voren dat sinds het aantreden van Van de Poel in het voorjaar van 2020 meer dan twintig van de personeelsleden (op een organisatie van ongeveer dertig) al dan niet noodgedwongen zijn vertrokken. Bronnen van binnen en buiten de organisatie schetsten een beeld van een autoritaire baas die zich omringt met getrouwen en de expertise van ervaren beleidsmedewerkers naast zich neerlegt. In een geheimgehouden bijlage van een in de zomer van 2021 verricht welbevindensonderzoek was te lezen: “Er is een cultuur van kritiek, beschuldigen en afschuiven. Meer dan eens kwam het voor dat collega’s huilden."

De Groene Amsterdammer en de lage landen spraken voor het artikel vijfentwintig medewerkers, ex-medewerkers en mensen uit de internationale neerlandistiek. Na publicatie meldden zich nog mensen die het geschetste beeld bevestigden.

Met de komst van een nieuwe Algemene Secretaris zijn niet alle problemen uit de wereld

OC&W liet aan de medewerkers weten dat de leiding voorlopig in handen is van managers van het Ministerie en het Vlaams Departement Onderwijs & Vorming. In een bijeenkomst met het personeel op donderdag 15 juni bespreken ze hoe het vervolg op het signalenonderzoek en de zoektocht naar een nieuwe Algemeen Secretaris vorm zullen krijgen.

Met de komst daarvan zullen niet alle problemen uit de wereld zijn. Een andere bevinding van het onderzoek van de lage landen en De Groene Amsterdammer was dat er iets radicaals moet gebeuren om de organisatie te redden. De Taalunie is een in 1980 opgetuigde, zeer gelaagde organisatie waar een Comité van Ministers boven staat en waar in theorie een Interparlementaire Commissie toezicht op houdt. Verschillende deskundigen uit het veld oordelen dat de Taalunie een belangrijke organisatie is voor het Nederlands in de Lage Landen en in de wereld, maar dat haar complexe structuur niet meer van deze tijd is en niet goed werkt.

Naschrift. Op 17 juni ging een officiële verklaring online over het vertrek van de Algemeen Secretaris. Daarin werd vermeld dat van Vlaamse zijde iemand van het Departement Cultuur, Jeugd en Media (niet van Onderwijs & Vorming zoals in een eerder bericht aan het personeel stond) voorlopig de dagelijkse leiding op zich zal nemen. De verklaring besluit met de formulering dat het Comité van Ministers “het belang van een goede en veilige werksfeer onderstreept".